හරිහර කඳ සුරිඳුනි

ගායනය :දයා හේමන්තා අබේසේකර

මහසෙන් කියන්නෙ කෝණාගම බුදුන් කල විසූ හෙළ පාලකයෙක්. ඓතිහාසික සාධක අනුව ශිව කියන්නෙ ඔහුගෙ පියා. හෙළයට කල උසස් සේවය හා ඔහුගේ නිපුණතා සලකා හෙළයන් විසින් ඔහු මියගියපසු  දේවත්වයේලා සැලකුවා. අද අප කතරගම දෙවියන් ලෙසින් හඳුන්වන්නේ මෙතුමන්වයි. පසු කාලීන ඉන්දියන් සංක්‍රමණිකයන් දෙවියන් යනු මිනිසාට වඩා ඉතා උසස් හා අද්භූත බලයක් ඇති ජීවින් කොටසක් ලෙස සලකනු ලැබීම නිසා මෙතුමන්ට මුහුණු සයක් අත් දොලසක් ආදිය යොදා අමුතු ස්වරූපයක් ආදේශ කලා.

ගීත සාහිත්‍යය දෙස බැලීමේදි බුදුන් වහන්සේ හැරුණ විට වැඩිම බැති ගී ප්‍රමාණයක් නිර්මාණයවී තිබෙන්නේ කතරගම දෙවියන් උදෙසායි. අවාසනාවකට මෙම බොහොමයක් ගී නිමවී ඇත්තේ ඉන්දියානු මිත්‍යාවන් නිර්මාණය කල දෙවියන් උදෙසායි. එමනිසා බොහෝ ගීතවල මුහුණු සය අත් දොලස ගැන සඳහන් වෙනවා.
ඉතිහාස කරුණු කෙසේ වෙතත් කතර ගම දෙවියන් උදෙසා නිමැවූ සෑම ගීතයකම අමුතු රසාස්වාද්යක් ගැබ්වී තිබෙන්වා. මේ ඒකල නිතර ගුවන් විදුලියෙන් ප්‍රචාරයවූ රසවත් බැති ගීයක්.